Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nda mal varlığına karşı işlenen suçlar bölümünde yer alan ve uygulamada sıklıkla karşımıza çıkan, her vatandaşın karşılaşacağı bir suçtur.
Dolandırıcılık Suçunu malvarlığına karşı işlenen diğer suçlardan ayıran en önemli şey, failin hileli davranışlarla bir kimseyi aldatmasıdır. Bu hileli davranış ile kişi kendisi ve başkası adına yarar sağlarken, hileli davrandığı kişi de zarara uğramaktadır. Bu suç ancak kasten(bilerek) işlenebilir. Fark etmeden veya bilmeden dolandırıcılık suçunu işlemek mümkün değildir.
Bu suç tipinde kastın varlığı her somut olay bakımından yargılama aşamasında değerlendirilmelidir. Türk Ceza Kanunu Kapsamında suçu genel olarak ele alacak olursak, Dolandırıcılık Suçu Türk Ceza Kanunu madde 157’de düzenlenmiştir;
Madde 157: “Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası verilir.”
Peki, Dolandırıcılık Suçunun Şartları Nelerdir?
Dolandırıcılık suçu, serbest hareketli bir suç olduğundan birçok farklı hareket tarzıyla işlenebilecek bir suçtur. Ancak tüm hareketlerin ortak altyapısını teşkil eden, dolandırıcılık suçunun şartları olarak nitelenebilecek üç koşul vardır. Bunlar :
*Hileli Hareket: Hile, nitelikli yalandır. Kişinin iradesinin yanıltılması gerekmektedir Hileli söz ve davranışlar, bir kimsenin olguya dair algısını bozacak, çarpıtacak ve mağdurun aldatılmasına temel hazırlayacak söz ve davranışlardır. Dolandırıcılık suçunda tipikliğin meydana gelmiş olabilmesi için fail, hileli davranışlarla mağduru manipüle etmiş olmalıdır.
*Aldatıcılık: Hileli davranışların mağduru aldatabilecek nitelikte olması gerekir. Her somut olayda hileli hareketin mağduru aldatabilecek boyutta olup olmadığı ayrı ayrı tespit edilmelidir. Hangi hareketin aldatmaya elverişli olduğu somut olaya göre ve mağdurun içinde bulunduğu duruma göre belirlenmelidir.
*Zarar: Dolandırıcılık suçunun vücut bulması için suç teşkil eden fiil nedeniyle bir zarar ortaya çıkmalıdır. Suçun faili, mağdurun veya başkasının zararına, kendisinin veya başkasının yararına haksız bir fayda elde etmelidir.
Burada belirtmemiz gerekir ki, bu üç koşulun bir araya gelmesi ile birlikte dolandırıcılık suçu oluşacaktır. Bu üç koşul bir arada değilse suç oluşmayacaktır. Yani zarar ve aldatıcılık var iken hileli bir harelet söz konusu değilse suç oluşmayacaktır. Veyahut bir kişi hileli hareketler ile birlikte sizi aldatmaya çalıştı fakat zarar meydana gelmedi ise de bu suç oluşmayacaktır. Bu suçun en önemli unsuru zarar olmakla birlikte yüksek mahkeme kararlarına baktığımız da hileli harekette bu suçun temel taşlarından birisidir.
Peki, Dolandırıcılık Suçunun Cezası Nedir?
Dolandırıcılık suçunun basit halinin cezası, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve Beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerin gerçekleşmesi halinde ise üç yıldan on yıla kadar hapis ve Beşbin güne kadar adli para cezasına hükmedilir.
Dolandırıcılık suçunun, bir hukuki alacağın tahsil edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiş olması halinde ise fail hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına hükmedilecektir.